Thông tin về tình hình dịch bệnh, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Lương Tâm - Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, sau đại dịch COVID-19, số ca mắc sởi tăng cao trên toàn thế giới với 10,3 triệu ca mắc, tăng 20% so với năm 2022, trong đó có hơn 107.000 ca tử vong, chủ yếu là trẻ dưới 5 tuổi. Tại khu vực Tây Thái Bình Dương, số ca mắc tăng 255% từ năm 2022 đến năm 2023.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra cảnh báo về việc gia tăng số ca mắc sởi và nguy cơ bùng phát dịch tại nhiều khu vực trên toàn thế giới. Trong 5 năm qua, dịch sởi đã bùng phát ở 103 quốc gia, nguyên nhân chính là do tỷ lệ tiêm vaccine thấp (chỉ đạt hoặc thấp hơn 80%, so với yêu cầu cần đạt 95%). Tác động của đại dịch COVID-19 trong những năm trước đó đã ảnh hưởng đến tỷ lệ tiêm chủng các vaccine cho trẻ em trên toàn thế giới, không đạt được mức độ bao phủ cần thiết để ngăn ngừa các đợt bùng phát dịch bệnh, nhất là bệnh sởi.

Tại Việt Nam, số ca mắc sởi cũng tăng cao. Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, Việt Nam ghi nhận hơn 20.000 trường hợp nghi sởi, trong đó có gần 5.000 ca dương tính, 5 trường hợp tử vong liên quan đến sởi (TP Hồ Chí Minh 3 ca tử vong, Bến Tre và Bình Dương mỗi địa phương 1 ca tử vong). So với cùng kỳ năm 2023, số nghi sởi cao hơn 52,9 lần, số sởi dương tính cao hơn 111 lần. "Đáng chú ý, nhiều trẻ chưa đến tuổi tiêm chủng đã mắc sởi. Một số địa phương có số nghi sởi và sởi dương tính cao là TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Nghệ An, Đắk Lắk, Bình Dương, Hà Nội, Khánh Hòa, Thanh Hóa, Kiên Giang, Cần Thơ, Đồng Tháp"- Tiến sĩ Nguyễn Lương Tâm cho biết.

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương từ ngày 1- 9 đến 19-11 năm nay 4 đã ghi nhận 195 ca sởi dương tính. Trong đó, tháng 9 có 41 ca, tháng 10 có 90 ca, đặc biệt trong 11 ngày tháng 11 có đến 64 ca. Tỷ lệ mắc ở trẻ dưới 9 tháng (chưa đến tuổi tiêm vaccine phòng sởi) chiếm hơn 31%, với trẻ trên 9 tháng tuổi, tỷ lệ chưa tiêm chủng chiếm đến 40%.

Đại diện Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Thanh Hóa cho biết, số ca mắc sởi trong năm nay của địa phương tăng đột biến với 657 ca sởi và phát ban nghi sởi. Đại diện CDC tỉnh Đồng Nai cũng cho biết, bệnh sởi tại địa phương nghiêm trọng. Trong tháng 9 có 20 ca, tháng 11 đã tăng lên 102 ca. Nhiều đối tượng cộng đồng chưa tiêm vaccine sởi.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Lương Tâm, nguyên nhân gia tăng dịch sởi do chu kỳ dịch, đồng thời do tỷ lệ tiêm chủng thấp. Trong đó, nhiều trẻ mắc sởi dưới 9 tháng tuổi, trước tuổi có chỉ định tiêm vaccine sởi. Trong số đó, tỷ lệ trẻ mắc sởi ở độ tuổi dưới 9 tháng tuổi (chưa đến tuổi tiêm vaccine sởi) chiếm hơn 31%; trẻ đã đến tuổi nhưng chưa tiêm chủng chiếm tới 40%.

Đại diện Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, sẽ xem xét vấn đề tiêm vaccine phòng sởi cho trẻ dưới 9 tháng tuổi cũng như các đối tượng khác...

Bộ Y tế đã phân bổ 1.134.200 liều vaccine MR do WHO viện trợ cho 30 Trung tâm Kiểm soát bệnh tật các tỉnh, thành phố, trong đó: Khu vực miền Bắc được phân bổ 223.520 liều; khu vực miền Nam được phân bổ 809.200 liều; khu vực Tây Nguyên được phân bổ 101.480 liều. Số lượng vaccine này đáp ứng đủ cho 30 tỉnh, thành phố. Hiện 30 tỉnh, thành phố này đã tiêm được 742.653/912.027 đối tượng, đạt 81,4%.

Hiện có 4 tỉnh, thành phố (Khánh Hòa, Quảng Nam, Ninh Thuận, Bình Thuận) với nhu cầu khoảng 56.189 liều chưa có vaccine để phân bổ (do 1.134.200 liều vaccine chỉ đủ cho 30 tỉnh, thành phố). Vừa qua, Cục Y tế dự phòng đã có Công văn gửi WHO đề xuất hỗ trợ thêm 60.000 liều để kịp có vaccine cho các tỉnh này tiêm chủng cho trẻ.

Bộ Y tế yêu cầu, thời gian tới, các địa phương, đơn vị tiếp tục tổ chức triển khai chiến dịch tiêm chủng vaccine sởi theo Kế hoạch của Bộ Y tế đã ban hành; đồng thời, theo dõi, kiểm tra, giám sát, đánh giá tiến độ thực hiện tổ chức triển khai Kế hoạch chiến dịch tiêm vaccine sởi tại các tỉnh, thành phố. Bộ Y tế cũng đề nghị các địa phương khẩn trương rà soát đối tượng, tổ chức tiêm bù, tiêm vét cho những trẻ chưa được tiêm hoặc tiêm chưa đủ các mũi vaccine phòng bệnh sởi trong chương trình Tiêm chủng mở rộng; đẩy nhanh tiến độ triển khai chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng, chống dịch sởi năm 2024.

Bích Thủy